Asis

AKARYAKIT OTOMASYONU NEDİR? NE İŞE YARAR?
 

AKARYAKIT POMPA OTOMASYON SİSTEMİ NEDİR?
Akaryakıt pompalarını yöneten sistemlere denir. Kablolama altyapısı uygun olan sistemler için kablolu, olmayanlar için wireless (kablosuz seçenekleri) bulunur. Akaryakıt ikmalinin yapıldığı noktalarda pompadan yapılan işlemlerin yazılım ve donanımlar sayesinde yönetilebildiği sistemlerdir. Pompa satışı, birim fiyat yönetimi, vardiya uygulaması ve pompacı ve müşteri yönetimi yapmanızı sağlar.
İstasyon verimliğini arttıran en önemli akaryakıt otomasyon sistemi parçasıdır. Bilgisayar üzerinden sağlanan denetim ile olası hatalı hesaplama ya da raporlama risklerini tamamen ortadan kaldırır. Geçmişe yönelik tutulan kayıtlar istasyon yönetiminde kolaylık sağlar ve verimliliği artırır. Pompa otomasyon sisteminin bilinen pompa markaları ile entegrasyonu önemli bir noktadır. Otomasyon sistemi seçerken pompalarınız ile entegre olabildiğinden emin olun.

SİSTEM NASIL ÇALIŞIR?
Pompa otomasyon sisteminde tüm pompalar, istasyon binasında, genellikle pompacı odasına konulan otomasyon kabini içerisindeki PC‘ye bağlanmaktadır. Otomasyona bağlandıktan sonra, pompaların beyinlerinde otomasyon parametresi ayarlanır ve pompalar otomasyon moduna alınır. Bu moda geçtikten sonra, otomasyon sisteminden komut gelmeden pompalar yakıt vermez.
Otomasyon içerisinde yüklü olan pompa otomasyon yazılımı, sisteme bağlı olan tüm pompaları kontrol etmektedir. Sistem monte edildikten, kablolamaları ve bağlantıları yapıldıktan sonra, otomasyon sistemine tüm pompalar, pompalara bağlı olan tabanca, tabancalarda satılan yakıt tipleri ve pompacı kartları otomasyon yazılımına tanıtılır. Böylece yazılım hangi pompanın, hangi tabancasından hangi yakıt tipinin satıldığını bilir hale gelir. Pompaların üzerine takılan okuyucular ve pompacı kartları da ayrıca sisteme tanıtılır. Bunun sonucu olarak sistem hangi pompanın üzerinde hangi okuyucu olduğunun bilgisini de elde eder. Söz konusu tanımlamalar, yazılım üzerinde bulunan ve yönetici şifresi ile korunan bir menüde yapılmaktadır. Sistemlerin devreye alınmasının ardından, bu şifreler istasyon yöneticilerine bildirilir. Bundan sonra sisteme yapılacak tanımlamalar ve kullanım sorumluluğu istasyon yöneticisindedir.
Bir araca yakıt verilmeden evvel, pompacı tabancayı aracında deposuna koyar ve kartını pompa uzerindeki okuyucuya okutur. Bu işlem ile, pompalar ve otomasyon sistemi arasındaki bağlantı üzerinden otomasyon sistemine, hangi pompanın hangi tabancasının kalktığı, hangi okuyucuya hangi pompacı kartının okutulduğu bilgisi gelir. Otomasyon sistemi gelen bilgileri kaydeder ve sistem pompacı bilgisini kontrol eder. Eğer sisteme kayıtlı bir pompacı ise, pompaya “yakıt ver” emrini elektronik olarak gönderir. Pompadan araca yakıt ikmali başlar. İkmal tamamlandıktan sonra, pompa satılan yakıtın litresini, tutarını ve birim fiyatını otomasyon sistemine gönderir. Otomasyon sistemi bu satış verisini pompacı bilgisi ile birleştirerek bu satışı veri tabanına kaydeder. Pompadan yapılan her satış için sistemde aşağıdaki bilgiler mevcuttur.

• Satışın yapıldığı tarih ve saat,
• Pompa numarası
• Tabanca numarası
• Yakıt Tipi
• Birim Fiyatı
• Tutarı
• Litresi
• Satışı yapılan aracın plakası
• Satışı yapan pompacının tanımı

Otomasyon sistemi pompadan gelen satış verisine müdahale etmez. Pompadan gelen satış verisi (birim fiyat, tutar, litre) ne ise, onu aynen alır ve kaydeder. Yani pompa otomasyon sistemleri, temel olarak pompaları kontrol eder ve verilerini alır, pompalarda oluşan verilere müdahale etmez. Pompalarda oluşan nihai tutar yuvarlamaları otomasyon sistemi tarafından değil, pompa tarafından yapılmaktadır. Bu yuvarlama işlemi farklı pompa modellerinde farklı özellikler gösterebilir. Otomasyon sisteminin burada da bir müdahalesi söze konusu değildir.
Otomasyon sistemlerinde kullanılan ID kartları, pompacılara özel tanımlanabildiği gibi, istasyonları veresiye müşterine göre de sistemde tanımlanabilmektedir. Bir ID kart pompacı kartı olarak tanımlandığında, sistem bu kart ile yapılan işlemlerin tamamını peşin satış olarak algılar ve vardiya raporlarında pompacının hesabına otomatik olarak aktarır. Böylece vardiya alındığında, istasyon yöneticisi her pompacının ne kadar yakıt sattığını ve ne kadar içeriye para vermesi gerektiğini raporda görür. ID kartı bir cari kart olarak tanımlanırsa (bu kartların tanımlarının tamamı istasyon yöneticileri tarafından yapılmaktadır) sisteme cari müşterinin firma bilgileri, kartın tanımlı olduğu aracın plakası, aracın aldığı yakıt tipi tanımlanır. Bir cari müşterinin altında birden fazla araç tanımlamak mümkündür. İstasyona bir cari müşteri geldiğinde, pompa üzerinde okuyuculara pompacı kartı değil, cari kart okutulur. Sistem kart bilgilerinden kontrol ettiğinde, okutulan kartın cari olduğunu anlar ve bunu yine otomatik olarak bir veresiye satış olarak kaydeder.
İstasyon yöneticisi sistemden aldığı vardiya raporlarından, pompacı satışlarına istinaden peşin satışları pompacılardan ister. Pompacılar hem topladıkları nakit paraları hem de kredi kartı sliplerini istasyon yöneticisine verir. Kredi kartı işlemi, otomasyon sistemine bağlı olamayan bir POS cihazı üzerinden yapıldığı için otomasyon sistemi içerisinde bir ayrımı söz konusu olmayıp sistemde tüm pompacı satışları peşin statüsünde değerlendirilir. Peşin satışların nakit ve kredi kartı ayrımları istasyon yöneticileri tarafından yapılır.
Veresiye satışları için ise; istasyon yöneticisi sisteme girerek ilgili cari müşterisinin satışlarını raporlar ve carisi ile yaptığı anlaşmaya göre carisine gerekli faturalandırma işlemlerini yapar. Söz konusu işlemler esnasındaki resmi faturalama, cari hesap kontrolü vb. muhasebesel işlemlerin hiçbir tanesi otomasyon sistemi üzerinden gerçekleşmez. Otomasyon sistemi bir muhasebe sistemi olmamasından dolayı, işin muhasebesel yönetimi, otomasyon sisteminden alınan raporların başka bir sisteme ya da yapıya manuel olarak işlenmesi ile takip edilir.

AVANTAJLARI;
Akaryakıt marketi ekranından müşterinin ne kadar litre hangi yakıtı aldığı bilgisini izleme imkanı sunar.
Pompa otomasyon sisteminde birim fiyat girişi pompalar üzerinden değil sistem üzerinden değiştirebilme.
Pompa otomasyon sistemi ile entegre olarak çalışan müşteri tanıma sistemleri müşterinin yakıt ikmalini kendisinin yapmasına olanak tanır.
Vardiya değişimleri sisteme tanıtıldıktan sonra sistem üzerinden kolaylıkla vardiya değişimi sağlanabilir.
Sisteme tanıtılacak cari hesaplara sistem üzerinden iskonto, kısıt vb. tanımlamalar yapılabilir.
Tüm hesaplamalar otomasyon sistemi üzerinden hatasız ve kısa sürede yapılabildiğinden, otomasyon sistemi olan bir istasyonun verimliliği çok artar. Örneğin, bir vardiya işlemi bir istasyonda ortalama olarak manuel işlemlerle 20-35 dakika sürerken, otomasyon sistemi ile bu süre 10-15 saniyedir.

KULLANIM ALANLARI

Akaryakıt pompa otomasyon sistemleri başta;

• Akaryakıt istasyonları
• Şantiyeler
• Mobil istasyonlar
• Tanker dolum tesisleri
• Kamu araçlarının yakıt ikmali yaptıkları belediye benzinlikleri
• Askeri birimler
• Fabrikalar

olmak üzere yakıt ikmali yapılan her noktada kullanılabilirler.
 

Asis'in ürettiği Akaryakıt Otomasyonları ile ilgili daha fazla bilgiye ulaşmak için TIKLAYINIZ